Geld lenen aan iemand, meestal een bekende, komt regelmatig voor. Een vriend vraagt bijvoorbeeld of hij 50 euro mag lenen, omdat hij krap bij kas zit. Een familielid wil een nieuwe auto kopen, maar heeft op dat moment net niet genoeg geld op de bankrekening staan. In veel van die gevallen springen vrienden of familieleden bij en lenen zij geld uit om te helpen. Meestal verloopt zoiets ook zonder problemen en ontvangt men op enig moment het uitgeleende geld terug. Toch laat de praktijk zien dat er vaak discussies ontstaan over de vraag of er wel sprake is van een geldlening en wat men precies met elkaar daarover zou hebben afgesproken. In deze blog bespreek ik de meest voorkomende problemen rondom de geldlening.
Een geldleningsovereenkomst heeft betrekking op de afspraken die worden gemaakt ten behoeve van de uitlening van geld. Deze afspraken kunnen schriftelijk, maar zeker ook mondeling overeengekomen worden. In de praktijk, vooral als het om relatief kleine bedragen gaat, worden geldleningen regelmatig mondeling overeengekomen en zijn de betrokkenen zich niet eens bewust van het feit dat zij strikt genomen een geldleningsovereenkomst met elkaar zijn aangegaan.
Een voorbeeld: Piet en Hans zijn goede vrienden van elkaar en zitten op een zaterdagavond aan de bar in het dorpscafé. Er wordt nog een rondje besteld, maar Piet zijn geld is op. Piet vraagt aan Hans of hij hem 50 euro kan lenen. Hans gaat akkoord. Omdat hij zelf op dat moment wat krapper bij kas zit, wil hij het geld wel uiterlijk overmorgen van Piet teruggekregen hebben. Dat vindt Piet prima. Hans leent vervolgens 50 euro aan Piet.
Dit soort situaties komen in de praktijk op grote schaal voor en men zal er nagenoeg niet bij stilstaan dat hier sprake is van een geldleningsovereenkomst. Juridisch gezien is daar wel sprake van en dat betekent dat wanneer Piet niet binnen de afgesproken termijn aan Hans een bedrag van 50 euro terugbetaalt, Hans kan vorderen dat Piet dat alsnog doet. Zo niet, dan kan Hans zelfs de rechtbank vragen om Piet te veroordelen tot betaling. De vraag is echter of Hans wel kan bewijzen dat hij geld heeft uitgeleend aan Piet. De afspraak is namelijk mondeling overeengekomen, en mogelijk houdt Piet zich van de domme en beweert hij helemaal geen geld van Hans te hebben gekregen.
Bij kleine geldbedragen zoals genoemd in het voorbeeld, zullen dit soort (juridische) discussies niet gauw gaan spelen. Hans zal er in dit geval van uitgaan dat Piet zich aan de afspraken houdt, en Piet zal als goede vriend zijnde keurig terugbetalen. Doet hij dat niet, zal er mogelijk een discussie ontstaan, maar juridische gevolgen komen er meestal niet. Gaat het om grotere geldbedragen, dan ligt dat vaak toch anders.
Laten wij wederom het voorbeeld van Hans en Piet nemen. Een nagenoeg gelijke situatie, maar ditmaal leent Hans niet 50 euro maar 5.000 euro uit aan Piet. Grote kans dat Hans het er niet bij laat zitten als Piet weigert terug te betalen. Toch maakt het voor de bewijspositie van Hans niet uit of hij 50 euro of 5.000 euro heeft uitgeleend aan Piet. Hij zal moeten kunnen aantonen dat er een geldbedrag is uitgeleend aan Piet en de vraag is of Hans dat wel kan aantonen als Piet voet bij stuk houdt en blijft beweren dat hij geen geld van Hans geleend heeft. Waarschijnlijk zal Hans daar dan niet in slagen en kan hij spreekwoordelijk gezegd fluiten naar zijn geld.
Er wordt in de praktijk nogal wat geld uitgeleend en dat betekent dat er ook regelmatig procedures worden gevoerd die betrekking hebben op geldleningen. Bekende verweren zijn dat er helemaal geen geld geleend is, dat het een schenking zou zijn geweest of dat er nog niet terugbetaald hoeft te worden. In de kern zijn dit soort procedures eigenlijk altijd het gevolg van onduidelijkheid en miscommunicatie, maar uiteraard komt het soms ook voor dat er opzettelijk niet terugbetaald.
Ter voorkoming van onduidelijkheden en om later niet in de positie terecht te komen zoals Hans, is het verstandig om de afspraken duidelijk op papier te zetten. Zeker als het om grote geldbedragen gaat, voorkomt dat veel leed als er op een later moment discussies ontstaan. Het is dan uiteraard wel van belang dat op papier ook goed wordt omschreven wat partijen nu precies met elkaar hebben afgesproken, zodat ook daar op een later moment niet alsnog aan getwijfeld wordt. Hieronder volgen dan ook enkele tips waaraan u kunt denken als u besluit de afspraken van de geldlening op papier te zetten.
- Geef in de eerste plaats duidelijk aan door wie er geld wordt uitgeleend en door wie het geld geleend wordt. Daarmee is meteen duidelijk wie er geld uitgeleend heeft en wie de ontvanger is.
- Omschrijf vervolgens hoeveel geld er uitgeleend wordt. Noteer het geldbedrag niet alleen in getallen, maar schrijf het ook voluit op. Een voorbeeld: “5.000 euro, zegge vijfduizend euro”. Cijfers zijn namelijk niet altijd goed leesbaar en handschrift-afhankelijk. Een “1” kan zomaar gezien worden als een “7” of andersom.
- Geef verder duidelijk aan wanneer het uitgeleende geldbedrag moet zijn terugbetaald. Noteer een concrete datum. Als termijnbetalingen worden afgesproken, dan is het verstandig om dat in de overeenkomst op te nemen. Mijn advies is om dan de concrete data te noemen waarop die termijnbetalingen moeten zijn betaald.
- Als er rente moet worden betaald over het uitgeleende bedrag, neem dan in de overeenkomst het overeengekomen rentepercentage op. Ook hier adviseer ik het percentage niet alleen bij getal te noemen, maar ook voluit te schrijven welk percentage is overeengekomen. Dus: “6%, zegge zes procent”
Dit zijn enkele tips die u kunt gebruiken bij het opstellen van een geldleningsovereenkomst. Er zijn nog tal van andere mogelijkheden die u in een dergelijke overeenkomst zou kunnen laten opnemen, bijvoorbeeld in welke situatie de geldlening (met rente) onmiddellijk kan worden opgeëist, welke rechtbank in geval van een juridisch geschil bevoegd is om te oordelen, wiens administratie doorslaggevend is voor de stand van de schuld en wat de gevolgen zijn als er niet of te laat wordt betaald. En ook bestaat de mogelijkheid om de overeenkomst bij de notaris te laten vastleggen. Het gaat te ver om al deze mogelijkheden en uitzonderingen in deze blog te bespreken, maar houd wel in gedachte dat er op het gebied van de geldleningsovereenkomst veel mogelijk is om er zeker van te zijn dat u uw geld terug zult krijgen.
Bent u van plan om geld uit te lenen aan iemand of gaat u zelf geld lenen van iemand anders en wilt u graag dat alles keurig is geregeld? Neem de afspraken dan duidelijk op in een geldleningsovereenkomst. Voor hulp en advies hierover kunt u contact opnemen met ons kantoor.
Geschreven door:
Cliff Raafs
Advocaat
[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][vc_single_image image=”937″ img_size=”full”][/vc_column][/vc_row]